ေရႊလီ လွ်ပ္စစ္မီး ေဒသခံမ်ားအတြက္ အဆင္မေျပ

စစ္အစိုးရ၏ စီမံကိန္းတခု ျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းရွိ ေရႊလီ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း အမွတ္ (၁) မွ ျဖန္႔ေဝေပး ေနေသာ လွ်ပ္စစ္မီးသည္ ေဒသခံမ်ား အတြက္ အေထာက္အကူ မျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

တရုတ္ - ျမန္မာ နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ား ျဖစ္ေသာ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္း၊ ပန္ဆိုင္း စသည့္ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ယခင္က တရုတ္ႏိုင္ငံမွ လွ်ပ္စစ္မီး ကိုသာ သံုးစြဲေနၾက ေသာ္လည္း ေရႊလီ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း ဖြင့္လွစ္ၿပီးခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္း ယင္းစီမံကိန္းမွ လွ်ပ္စစ္မီး ကိုသာ သံုးစြဲၾကရမည္ဟု ေဒသခံ အာဏာပိုင္မ်ားမွ ယခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ညႊန္ၾကားသျဖင့္ တရုတ္မီးကို မသံုးၾကေတာ့ဘဲ ေရႊလီမီး ကိုသာ သံုးစြဲ ၾကရေၾကာင္း မူဆယ္ၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။

မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္းႏွင့္ ပန္ဆိုင္းၿမိဳ႕မ်ားသည္ ၁၉၈၉- ၉၀ ဝန္းက်င္မွ စတင္ကာ တရုတ္မီးကို အသံုးျပဳခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။

မူဆယ္ၿမိဳ႕တြင္ စက္မႈဇုန္တခု ရွိၿပီး ၎စက္မႈဇုန္တြင္ ေမာ္ေတာ္ကား၊ ေထာ္လာဂ်ီ၊ ထရက္တာ စသည္တို႔ကို ျပင္ဆင္ျခင္း၊ တပ္ဆင္ျခင္း၊ စသည့္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

ေရႊလီမီးသည္ မီးအားျပည့္ေသာ္လည္း ပံုမွန္ မလာျခင္း၊ ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္မီးႏွင့္ အလုပ္လုပ္သူမ်ား အေနျဖင့္ လုပ္ငန္း မတြင္က်ယ္ေၾကာင္း လုပ္ငန္းရွင္မ်ား က ဆိုသည္။

“က်ေနာ္တို႔အလုပ္မွာ အဓိကကေတာ့ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ပါပဲ၊ တခ်ိန္လံုးမီးလာေနတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဆင္ေျပတယ္၊ အဲဒီ လို မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လာလိုက္ ပ်က္လိုက္နဲ႔ ဆိုရင္ေတာ့ အလုပ္ရွင္ေတြေရာ အလုပ္သမားေတြပါ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ရ တယ္၊ အလုပ္လည္း မတြင္ဘူး”ဟု မူဆယ္ၿမိဳ႕မွ စက္မႈလုပ္ငန္းရွင္ တဦးက ေျပာသည္။

ေထာ္လာဂ်ီမ်ား ကိုတပ္ဆင္ေရာင္းခ်သည့္ လုပ္ငန္းရွင္ တဦးက“တရုတ္မီး ဆိုရင္ မီတာေဘာက္စ္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ ေရွာက္ခေတြ ဘာေတြလည္း ဘာမွ ေပးစရာမလိုဘူး၊ ေရႊလီမီးသံုးရမယ္ဆိုမွ ဘာေၾကး၊ ညာေၾကး၊ ၿပီးေတာ့ မီးလည္း မမွန္ဘူး၊ အတင္း သံုးခိုင္းလို႔သာ သံုးေနရတယ္”ဟု ဆိုသည္။

ေရခဲစက္ပိုင္ရွင္ တဦးကလည္း“အရင္ တရုတ္မီး သံုးေနတုန္းကဆိုရင္ ဘာမွျပႆနာမရွိဘူး၊ ဒီ ေရႊလီမီး ကို မယူလို႔လည္း မရေတာ့ သံုးေနရတာေပါ့၊ ေစ်းကလည္း ပိုႀကီးေသးတယ္၊ အဆင္လည္းမေျပဘူး”ဟု ဆိုသည္။

ယင္းစီမံကိန္းမွ လွ်ပ္စစ္မီးကို ၂၀၀၉ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ စတင္ျဖန္႔ျဖဳဴးေပးႏိုင္ေသာ္လည္း ယင္းစီမံကိန္းအနီးရွိ ၿမိဳ႕မ်ား ျဖစ္ေသာ မူဆယ္ႏွင့္ နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕တို႔ကို ယခုႏွစ္ ဧၿပီလမွသာ လွ်ပ္စစ္မီး ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။ စတင္ျဖန္႔ျဖဴးခ်ိန္တြင္ မီတာခကို တရုတ္ ယြမ္ေငြျဖင့္ ေပးေဆာင္ရသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုလအကုန္တြင္ ျမန္မာက်ပ္ေငြျဖင့္သာ ျပန္လည္ေပးေဆာင္ရမည္ဟု မူဆယ္ၿမိဳ႕ခံ တဦးက ဆိုသည္။

မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္းႏွင့္ ပန္ဆိုင္းၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ေရႊလီေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းမွ လွ်ပ္စစ္မီး အတြက္ တယူနစ္လွ်င္ တရုတ္ေငြ ၂ ယြမ္ (၃၁၄ က်ပ္) ေပးေဆာင္ရသည္။ ေဒသခံမ်ား ယခင္က အသံုးျပဳသည့္ တရုတ္မီး အတြက္ တယူနစ္လွ်င္ ၁.၂ ယြမ္ ခန္႔သာ ေပးေဆာင္ၾကရေၾကာင္းလည္း မူဆယ္ၿမိဳ႕ခံက ေျပာသည္။

ေရႊလီေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမွ လွ်ပ္စစ္မီးကို လားရွိဳး၊ မႏၱေလး စသည့္ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ပါ ျဖန္႔ျဖဴးေပးရန္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ မီးႀကိဳးမ်ား သြယ္တန္းေနၿပီျဖစ္ၿပီး လားရွိဳးၿမိဳ႕ရွိ ေနရာအမ်ားစုတြင္လည္း ေရႊလီမီးကို အသံုးျပဳေနၾကၿပီျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရ သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းၿမိဳ႕မ်ားတြင္ နယ္စပ္ၿမိဳ႕မ်ားကဲ့သို႔ အတင္းအက်ပ္ သံုးစြဲေစျခင္းမ်ိဳးမ်ားမရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။

“ဒီမွာကေတာ့ မီတာခကို ျမန္မာေငြနဲ႔ပဲ ေဆာင္ရပါတယ္၊ ေရႊလီမီးကိုေရာ အရင္တုန္းက သံုးေနတဲ့မီးကိုေရာ အစိုးရ EPC ကပဲ စီမံခန္႔ခြဲတာပါ၊ ဒီမွာရွိတဲ့ ဆီစက္ အမ်ားစု ကေတာ့ ေရႊလီမီးက ေစ်းပိုႀကီးတဲ့အတြက္ အသံုးျပဳဖို႔ ဘယ္သူမွ မေလွ်ာက္ၾကေတာ့ဘဲ အရင္တုန္းကရွိတဲ့ ပါဝါမီတာကိုပဲ ဆက္သံုးပါတယ္”ဟု လားရွိဳးၿမိဳ႕ခံတဦးက ေျပာသည္။

ေရႊလီေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္း အမွတ္ (၁) သည္ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း နမ့္ခမ္းၿမိဳ႕ႏွင့္ ၁၇ မိုင္အကြာတြင္ တည္ရွိသည္။ စီမံကိန္း အမွတ္ (၂) ႏွင့္ (၃) တို႔မွာ မိုးမိတ္ၿမိဳ႕အနီးတြင္ တည္ရွိၿပီး ၎စီမံကိန္းမ်ားမွာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနဆဲ ျဖစ္ ေၾကာင္း ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ပေလာင္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား အစည္းအရံုး (TSYO) မွ မိုင္ေအာင္ကိုက ေျပာသည္။

စီမံကိန္း အမွတ္ (၁) မွ ႏွစ္စဥ္ ၄၀၃၃ ဂီ်ဂါဝပ္(GWh)ထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းစီမံကိန္း တခုတည္း အတြက္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၈၅ သန္း ကုန္က်ခဲ့သည္ဟု TSYO ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပ ထားသည္။

ေရႊလီေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း အမွတ္ (၁)ကို ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းမွ စတင္ကာ စီမံကိန္းအတြက္ ေနရာေဒသရွင္းလင္း ျခင္း၊ ေက်းရြာမ်ားအား ေရႊ႕ေျပာင္းေစျခင္း စသည္တို႔ကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ စီမံကိန္း စတင္ လည္ ပတ္ ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။

စတင္ ဖြင့္လွစ္ခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္သို႔ လွ်ပ္စစ္ျဖန္႔ျဖဴးေပးျခင္း မရွိဘဲ တရုတ္ႏိုင္ငံ ဘက္သို႔သာ ျဖန္႔ျဖဴးေပးခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွသာ ျဖန္႔ျဖဴးေပးႏိုင္ခဲ့သည္ဟု မိုင္ေအာင္ကိုက ေျပာသည္။

ယင္းစီမံကိန္းမွ ရရွိလာမည့္ လွ်ပ္စစ္မီးကို နမၼတူ သတၳဳမိုင္း၊ မံုရြာ ေၾကးနီမိုင္း၊ သပိတ္က်င္း နီကယ္မိုင္းတို႔ကို ေပးပို႔မည္ဟု စြမ္းအင္ဝန္ႀကီးဌာန၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားတြင္ပါဝင္သည္ဟုTSYO ၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါရွိသည္။

ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းကို တရုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ အႀကီးစား စက္မႈပစၥည္း သြင္းကုန္- ထုတ္ကုန္ ကုမၸဏီ လီမိတက္ (YMEC) ႏွင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေအးရွားေဝါလ္ကုမၸဏီ ကလည္း လမ္းေဖာက္သည့္ လုပ္ငန္းပိုင္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္ဟု မိုင္ေအာင္ကို က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ဧရာဝတီေရႀကီး မည့္အေျခအေနေရာက္ေန

ကခ်င္ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ျမစ္ႀကီးနားတြင္ ၂၄ နာရီအတြင္း ေရႀကီးလာႏိုင္သည္ဟု ျမန္မာစစ္အစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ားမွ သတိေပး ႏိုးေဆာ္ေၾကျငာပါသည္။
ဇူလိုင္ ၂၁၊ ယေန႔နံနက္ ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ ၁၁ နာရီမွ ေန႔လည္မြန္းလြဲ ၁နာရီထိ မရက မွ ဦးေဆာင္ကာ သံုးဘီးဆိုင္ကယ္ျဖင့္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕တြင္း ေနရာအႏွံ႔ ေၾကျငာေနသည္။

“၂၄ နာရီအတြင္း ေရႀကီးလာႏိုင္တယ္၊ ပစၥည္းမ်ားထုပ္ပိုးထားရန္” ဟု လိုက္လံ သတိေပးေနေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးမွ ေျပာသည္။

ဧရာဝတီျမစ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္သည္ ယမန္ေန႔ ဇြန္လိုင္ ၂၀ ရက္ေန႔ ညက ေရအမွတ္ ၈၀၀ စင္တီမီတာခန္႔ စိုးရိမ္အမွတ္ေရာက ္ရိွသြား ေသာ ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

ေရအမွတ္ ၁၀၀၀ စင္တီမီတာ ေရာက္လ်င္ ျမစ္ႀကီးနား တာရိုး ျမိဳ႕ဘက္သို႔ေရလွ်ံသြားႏိုင္သည္ဟု အာဏာပိုင္မ်ား၏ သတိေပးႏိုးေဆာ္ခ်က္တြင္ ေၾကျငာသြားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားေျပာသည္။

စီတာပူ ရပ္ကြက္ေဘးမွ အင္ဂ်န္႔ေခ်ာင္းသည္ ယမန္ေန႔ညမွ ေရျပည့္လွ်ံသြားခဲ့ျပီး ဧရာဝတီျမစ္ေရ တက္လာမႈေၾကာင့္ စီတာပူ ေဒသခံမ်ား အိုးအိမ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေရျပည့္လွ်ံလာလ်င္ အသံုးျပဳဖို႔ ေကာ္ဗူးမ်ား အေရးႀကီးသည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ား သိမ္းဆည္းေနၾကသည္။

“အိမ္မွာေရာ၊ အိမ္ေဘးနားမွာေရာ စီတာပူကေတာ့ အားလံုးသိမ္းေနၾကတယ္ အေရးႀကီးတဲ့ ဆန္ေတြ ပစၥည္းေတြ၊ မီးေသြးေတြ အေပၚတင္ထား၊ ေရေတြလည္း ခပ္ထားၾကတယ္ အလံုးသိမ္းထားၾကၿပီ၊ အားလံုး သတိနဲ႔ေနၾကတယ္” ဟု စီတာပူ ေဒသခံတစ္ဦးမွ ေျပာသည္။

ယင္းကဲ့သို႔ ေရႀကီးလာမႈအပၚ ခ်င္းမိုင္အေျခစိုက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ သဘာဝထိန္းသိမ္းေရး တာဝန္ရိွသူ ဦးေယာနမွ “၉၈ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၄၊ ၂၀၀၅ ႏွစ္ၾကားအထိ သစ္ခုတ္ထြင္းမႈ အစီအစဥ္ေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ကေတာ့ တစ္ျခားျမိဳ႕တြင္နဲ႔မတူေအာင္ ဒီသစ္ေတြကို ဖ်က္ဆီးလိုက္တာေၾကာင့္ နယ္ေျမေဒသ ေျပာင္းလဲတာလာကာ ခဏခဏေရႀကီးလာျခင္းျဖစ္တယ္၊ သစ္ခုတ္လိုက္တာေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ သစ္ေတြကုန္သေလာက္ရိွေနၿပီလို႔လည္း ေျပာလို႔ရတယ္” ဟု ေလ့လာသံုးသပ္ျပသည္။

ေမခ၊ မလိခႏွင့္ ဧရာဝတီျမစ္ဆံုတြင္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ရရိွရန္ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွစကာ ေအးရွားေဝါလ္ ကုမၸဏီမွ ေရကာတာ ၇ ခုတည္ေဆာက္ရန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ၁၉၈၇၊ ၁၉၉၂၊ ၁၉၉၈ ႏွင့္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ဧရာ၀တီျမစ္ ေရၾကီးခဲ့ဖူးပါသည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ေရႀကီးမႈတြင္ လူအမ်ားျပားေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရေဘးဒုကၡ ၾကဳံခဲ့ရသည္။